PDU و PSU چه هستند و چه تفاوتی دارند ؟

در دنیای فناوری اطلاعات و مدیریت مراکز داده، مدیریت برق یکی از جنبه‌های کلیدی برای اطمینان از عملکرد صحیح سیستم‌ها و تجهیزات است. دو اصطلاح مهم در این زمینه، PDU (واحد توزیع برق) و PSU (واحد منبع تغذیه) هستند که هر کدام وظایف متفاوتی دارند. این مقاله به بررسی تعریف، کارکرد، اجزا، انواع، کاربردها و تفاوت‌های این دو واحد می‌پردازد. هدف این است که اطلاعات جامعی ارائه شود که به زبان ساده و با ساختاری منحصر به فرد، خوانندگان را با این مفاهیم آشنا کند.

چیستی و کارکرد PSU

واحد منبع تغذیه (PSU) یک قطعه سخت‌افزاری داخلی در سیستم‌های کامپیوتری و سرورها است که نقش حیاتی در تأمین برق پایدار و مناسب برای اجزای سیستم ایفا می‌کند. PSU جریان برق متناوب (AC) را از پریز برق به جریان مستقیم (DC) تبدیل می‌کند، زیرا اجزای داخلی کامپیوتر مانند پردازنده (CPU)، کارت گرافیک و حافظه فقط با جریان DC کار می‌کنند.

اجزای PSU

یک PSU معمولاً شامل اجزای زیر است:

کارکردهای PSU

• تبدیل ولتاژ: PSU جریان AC را به DC تبدیل می‌کند که برای اجزای الکترونیکی کامپیوتر مناسب است.
• تنظیم ولتاژ: از نوسانات ولتاژ جلوگیری می‌کند تا از آسیب به قطعات حساس جلوگیری شود.
• توزیع برق: برق را با ولتاژهای مختلف (مانند 3.3 ولت، 5 ولت و 12 ولت) به اجزای مختلف سیستم توزیع می‌کند.

نکات مهم در انتخاب PSU

هنگام انتخاب PSU، باید به چند نکته توجه کرد:

• سازگاری: PSU باید با فاکتور فرم سرور یا مادربرد (مانند ATX) سازگار باشد.
• ظرفیت وات: رتبه وات PSU باید نیازهای توان سیستم را برآورده کند. برای مثال، سیستم‌های با کارت گرافیک قدرتمند به PSU با وات بالاتر نیاز دارند.
• کارایی: PSUهای با استانداردهای کارایی بالا (مانند 80 PLUS Gold یا Platinum) انرژی کمتری هدر می‌دهند و برای مصارف حرفه‌ای مناسب‌تر هستند.
• خنک‌کننده: بسیاری از PSUها دارای فن داخلی هستند که علاوه بر خنک کردن خود PSU، به جریان هوای داخل کیس کامپیوتر کمک می‌کند.

منابع تغذیه معمولاً در کامپیوترهای شخصی به‌صورت جعبه‌ای و مستقل طراحی می‌شوند، اما در لپ‌تاپ‌ها ممکن است روی برد مدار چاپی تعبیه شوند.

چیستی و کارکرد PDU

واحد توزیع برق (PDU) دستگاهی است که برای توزیع برق از یک منبع واحد (مانند UPS، ژنراتور یا برق شهری) به چندین دستگاه استفاده می‌شود. PDUها به‌ویژه در مراکز داده و اتاق‌های سرور کاربرد دارند و می‌توانند به‌عنوان یک نوار برق صنعتی بزرگ عمل کنند، اما اغلب قابلیت‌های پیشرفته‌تری دارند.

انواع PDU

PDUها به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

کارکردهای PDU

• توزیع برق: PDU برق را از یک منبع به چندین دستگاه مانند سرورها، سوئیچ‌ها و روترها توزیع می‌کند.
• اندازه‌گیری مصرف برق: PDUهای هوشمند می‌توانند مصرف برق را در سطح ورودی، خروجی یا شاخه‌های مدار اندازه‌گیری کنند، که به مدیریت کارآمد انرژی کمک می‌کند.
• نظارت و کنترل از راه دور: با استفاده از پروتکل‌هایی مانند SNMP، مدیران می‌توانند PDU را از طریق شبکه کنترل کنند، خروجی‌ها را روشن یا خاموش کنند و هشدارهایی برای مشکلات دریافت کنند.
• تعادل بار: برخی PDUها می‌توانند بار الکتریکی را بین منابع مختلف توزیع کنند تا از اضافه‌بار جلوگیری شود.
• نظارت محیطی: PDUهای پیشرفته می‌توانند با سنسورهای محیطی ادغام شوند تا دما، رطوبت و جریان هوا را پایش کنند.

کاربردهای PDU

PDUها عمدتاً در محیط‌های زیر استفاده می‌شوند:

• مراکز داده: برای تغذیه و مدیریت برق تعداد زیادی سرور و تجهیزات شبکه.
• اتاق‌های سرور کوچک: برای توزیع برق به تجهیزات در مقیاس کوچک‌تر.
• محیط‌های صنعتی: در هر جایی که نیاز به توزیع برق از یک منبع متمرکز به چندین دستگاه باشد.

PDUها معمولاً در رک‌های استاندارد 19 یا 23 اینچی نصب می‌شوند و می‌توانند به‌صورت افقی یا عمودی قرار گیرند. برخی مدل‌ها تا 60 خروجی دارند و می‌توانند توان بالایی (مانند 22 کیلوولت‌آمپر یا بیشتر) را پشتیبانی کنند.

تفاوت‌های PDU و PSU

هرچند PSU و PDU هر دو در مدیریت برق نقش دارند، اما تفاوت‌های اساسی دارند که در جدول زیر خلاصه شده است:

خرید PDU

نتیجه‌گیری

واحدهای منبع تغذیه (PSU) و واحدهای توزیع برق (PDU) هر دو نقش‌های حیاتی در زیرساخت‌های فناوری اطلاعات ایفا می‌کنند. PSU با تبدیل و تنظیم برق برای یک دستگاه خاص، عملکرد صحیح اجزای داخلی مانند پردازنده و حافظه را تضمین می‌کند. از سوی دیگر، PDU با توزیع برق به چندین دستگاه، مدیریت انرژی در مقیاس بزرگ را در مراکز داده ممکن می‌سازد. درک تفاوت‌ها و کاربردهای این دو واحد برای هر کسی که در راه‌اندازی یا نگهداری سیستم‌های کامپیوتری دخیل است، از کاربران خانگی گرفته تا مدیران مراکز داده، ضروری است.