دانشمندان نسبت به افزایش سرعت گرم شدن کره زمین و تاثیر عوامل انسانی هشدار دادند. آنها میگویند روند صعودی گرم شدن کره زمین ، کنترل را از دست بشر خارج میکند.
سواحل از بین رفتهاند. امواج به صخرههای بلندی برخورد میکنند که روزی به آنها کوه گفته میشد. گرمای طاقتفرسا اجتنابناپذیر است؛ این سناریوی ناراحتکننده که از آن با عنوان “Hothouse Earth” یاد میشود، اگر دمای زمین از آستانه آب و هوایی عبور کند، میتواند زودتر از چیزی که تصور میکنیم اتفاق بیفتد.
بخش بد ماجرا این است که دانشمندان میگویند حتی با رعایت توافق پاریس مبنی بر کاهش تولید گاز کربن و مدیریت گرمای زمین، ما باز هم میتوانیم از این آستانه عبور کنیم. شاید رسیدن به هدف این توافقنامه، یک موفقیت بزرگ و جهانی باشد، اما پایان داستان نیست. ویل استفن (Will Steffen)، دانشمند سیستم زمین از دانشگاه ملی استرالیا اینگونه توضیح میدهد:
انتشار گازهای گلخانهای توسط انسانها، تنها [عامل] تعیینکننده دمای زمین نیست. مطالعات ما نشان میدهد افزایش 2 درجهای دمای هوا بابت فعالیتهای انسانی، احتمالا محرک سایر فرآیندهای سیستم زمین با عنوان «بازخوردها» خواهد بود که در نتیجه آن، گرما میتواند باز هم افزایش پیدا کند؛ حتی اگر ما انتشار گازهای گلخانهای را متوقف کنیم.
در یک مطالعه تازه، استفن و تیمی بینالمللی از دانشمندان، تعدادی از این سیستمهای «بازخورد مثبت» را که در زمین وجود دارند، تعیین کردهاند؛ سیستمهایی که میتوانند «یک اختلال را تقویت کرده و وضعیت را به حالت دیگری تغییر دهند.»
در علوم پایه، سیستمهای بازخورد منفی، تعادل را در یک موقعیت مشخص حفظ میکنند، ولی عملکرد سیستمهای بازخورد مثبت برعکس آن بوده و تغییراتی که در راه هستند را تشدید خواهند کرد. یک مثال، گرم شدن خاک منجمد است. با گرم شدن کره زمین در اثر به دام افتادن گرما، شواهد نگرانکننده بسیاری وجود دارد که نشان میدهد ذوب شدن خاکهای منجمد موجب آزاد شدن مقادیر بیشتری از کربن در اتمسفر خواهد شد تا یک موقعیت بد، به یک موقعیت مصیبتبار تبدیل شود.
این تنها یکی از مثالهایی است که این مطالعه به آن توجه دارد، به علاوه چندین مورد دیگر که از جمله آنها میتوان به از دست رفتن هیدراتهای متان از کف اقیانوس و افزایش تنفس باکتریایی در اقیانوس اشاره کرد. هیچکدام از موارد مذکور خوب به نظر نمیرسند و این تیم تحقیقاتی میگوید با گرم شدن کره زمین ، افزایش بیشتر از 2 درجه سانتیگرادی میتواند نقطهای باشد که در آن، معکوس کردن این حلقههای بازخورد خطرناک، سخت یا غیر ممکن شود.
یوهان راکستروم (Johan Rockström)، مدیر سازمان غیر انتفاعی و مستقل SRC، میگوید این عوامل مثل ردیفی از دومینو عمل میکنند:
وقتی که یکی از آنها (دومینوها) حرکت کند، زمین را به سمت عوامل دیگر حرکت خواهد داد… اگر “Hothouse Earth” به واقعیت تبدیل شود، برخی مکانها در کره زمین دیگر قابل سکونت نخواهند بود.
از آنجایی که سرنوشت زمین نامعلوم است، محققان تاکید دارند که گفتن این موضوع که آیا افزایش بیش از دو درجه سانتیگرادی دما در مقایسه با میانگین دما پیش از دوره انقلاب صنعتی، نقطه دقیقی است که از آستانه دمایی عبور میکنیم یا نه، غیر ممکن خواهد بود. اما این مطالعه به این منظور طراحی شده است که نشان دهد هدف توافق پاریس، آن پناهگاه امن یا «آتشبس» محیطی نیست که برخی تصور میکردند؛ تا آن زمان بسیار دیر شده است چرا که فعالیتهای انسانی سبب تحریک عواملی متعددی شده که از کنترل ما خارج هستند.
کاترین ریچاردسون (Katherine Richardson) از دانشگاه کپنهاگن دانمارک در گفتگویی با گاردین، ضمن اشاره به وضعیت ناپایدار زمین، گفت با این افزایش دما، «یک ریسک قابل توجه وجود دارد که خود سیستم میخواهد به خاطر تمام فرآیندهای دیگر به گرم شدن ادامه دهد؛ حتی در شرایطی که ما تولید گازهای گلخانهای را متوقف کنیم.»
جدای از اینکه این تحقیقات، دید بهتری از مکان و زمان رسیدن به این آستانه را پیش روی ما قرار میدهد، محققان معتقدند برای رسیدن به وضعیتی پایدار، «به اقدام جمعی بشر نیاز است.»
چنین اقداماتی مستلزم نظارت بر سیستم زمین -بیوسفر، آب و هوا و جوامع- بوده و شامل کاهش تولید کربن، تقویت گودالهای کربن بیوسفر، تغییرات رفتاری، نوآوریهای تکنولوژیک، ارزشهای اجتماعی تبدیلشده و ترتیبات دولتی جدید میشود.
شاید محققان درخواستهای بسیاری از مردم و جوامع مختلف داشته باشند، ولی احتمالا بهتر از سناریوی جایگزین آن خواهد بود: شرایطی را تصور کنید که دمای کره زمین، 5 درجه سانتیگراد بالاتر از سطح دما در دوران پیش از انقلابی صنعتی است. سطح دریاها 10 تا 60 متر افزایش پیدا کرده و شرایط موجود، کشاورزی، خط ساحلی و حکومت کردن را از بین برده است و ما در نهایت برای زنده ماندن تلاش میکنیم.
البته خبرها آنقدرها هم که تصور کنید بد نیستند و دانشمندان میگویند «شواهدی در حال ظهور است که نشان میدهد جوامع، برخی از تحولات لازم را آغاز کردهاند. هرچند، این تحولات همچنان در مراحل ابتدایی خود بوده و از مسیر سیاسی یا اجتماعی که ما را از Hothouse Earth دور کند، هنوز عبور نشده است؛ در حالی که درها برای رسیدن به زمین پایدار، به سرعت در حال بسته شدن هستند.»
فیل ویلیامسون (Phil Williamson) از دانشگاه آنجلیای شرقی که البته در این مطالعه مشارکت نداشته است، طی گفتگویی با گاردین گفت در تابستان 2018، ما ادعای چیزی را نمیکنیم که آغاز نشده است، بلکه هماکنون ما در مسیر گرمایش زمین هستیم.
منبع : گجت نیوز